نفقه فرزند

به همان نسبت که وجود فضای آرام خانواده، سازنده و اثرگذار است، نبودن آرامش و امنیت در خانواده و در نتیجه، ارضا نشدن نیازهای عاطفی و مالی آنان نیز می تواند زمینه ساز مشکلاتی در جامعه گردد. ( هیچ کس نمی تواند نقش اعضای یک خانواده صمیمی را برای فرد ایفا کند و بدین ترتیب، خانواده، نهادی بی جای گزین است. ) از این رو یکی از مهم ترین تکالیفی که در قانون به لحاظ مالی میان اعضای خانواده برقرار شده است، لزوم پرداخت نفقه بوده که اصولا بر عهده مرد یا پدر خانواده است. با توجه به ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده، در صورت طلاق زوجین وضعیت حضانت و پرداخت نفقه فرزند مشخص خواهد شد. لذا در صورت نیاز به دانستن اطلاعات تکمیلی در مورد این مساله می تواند تا انتهای مقاله با ما همراه شوید و اطلاعات مفیدی بدست آورید.

نفقه چیست؟

نفقه چه از نظر قانونی و چه از نظر لغوی به معنای تامین همه خرج و مخارج زندگی ( لباس، غذا، مسکن، هزینه درمان و دارو ) می‌باشد.

از نظر قانونی نفقه در دو مورد قابل بحث است:

• نفقه زوجه: به معنای تامین همه هزینه‌های زندگی زن توسط شوهر او است. 
• نفقه اقارب: نفقه اقارب نیز به معنای تامین نیازهای مالی و مخارج زندگی خویشاوندان است. ( پرداخت نفقه  فرزند نیز جزئی از نفقه اقارب به حساب می‌آید. )

عباس شفیعی وکیل نفقه فرزند در مشهد

نفقه فرزند چیست؟

همانطور که در بالا خواندید نفقه  فرزند نیز جزئی از نفقه اقارب به حساب آمده و مطابق قانون مدنی پرداخت نفقه به فرزند در درجه نخست بر عهده پدر و سپس بر عهده جد پدری است و در صورت عدم وجود آنها و یا ناتوانی آنها، بر عهده مادر و اجداد مادری است. 

نکته: حق پرداخت نفقه  فرزند از سوی پدر حتی زمانی که زن و شوهر از یکدیگر جدا شده و حضانت کودک به مادر او داده می‌شود نیز از پدر ساقط نمی‌گردد. به گونه‌ای که پدر باید براساس قانون ماهیانه مبلغی را به عنوان نفقه  فرزند پرداخت کند.

تعیین میزان نفقه

به گفته بهترین وکیل خانواده در مشهد توافق زوجین برای پرداخت نفقه بعد از طلاق ملاک عمل است. تعیین میزان نفقه یا به صورت توافقی بین زن و شوهر صورت می‌گیرد. یا اگر آنها نتوانستند با یکدیگر بر سر میزان نفقه به توافق برسند، دادگاه با صدور حکمی آن را تعیین می‌کند. پس از تعیین میزان نفقه توسط دادگاه پدر موظف است همان میزان تعیین شده را به صورت ماهیانه به فرزند خود پرداخت نماید.

نکته: اگر حکم طلاق بر این اساس باشد که مادر حضانت فرزند و مخارج او را تقبل نموده باشد همین امر جاری است. لکن اگر مادر بعد از طلاق بپذیرد که فرزندان را نگهداری کند و نفقه را پدر بدهد همین شرط جاری خواهد بود.

سن پرداخت نفقه به فرزند

در قانون مدنی سن معینی برای پرداخت نفقه  فرزند تعیین نشده است و عرفا تا زمانی که فرزندان دارای شغل و درآمد مشخص نباشند پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد. اما می توان گفت که ملاک تصمیم گیری قضات با توجه به عرف، نفقه  فرزندان پسر به محض تولد تا سن ۱۸ سالگی فرزند و سپس ادامه تحصیلات عالیه کماکان به عهده پدر است. و برای فرزندان دختر تا مادامی که ازدواج مینماید به عهده پدر خواهد بود. 

لازم به توضیح است که جهت حمایت از دختران، این حق برای آنان درنظر گرفته شده است که درصورت ازدواج و جدایی، اگر شغلی نداشته باشند. اما پدرشان شاغل و دارای درآمد باشد، امکان مطالبه‌ی مجدد از حقوق و مستمری پدر خود را دارند.

مطالبه نفقه فرزند بالغ

این مشکل زمانی صورت میگیرد که فرزند به سن بلوغ رسیده و از حضانت مادر خارج گردیده ­اند. در این زمان راهکاری که می ­توان توصیه کرد این است که در صورتی که همچنان فرزندان با مادر زندگی می­ کنند، مادر دیگر نمی­ تواند تحت عنوان حضانت ایشان اقامه دعوی کند. به این دلیل که با بلوغ فرزندان حضانت ساقط می­ گردد. بنابراین مادر می ­تواند ابتدا با اقامه­ دعوی پذیرش قیمومت فرزندان خویش و قبول آن، از طریق سمت قیمومت ایشان دعوی مطالبه نفقه را اقامه کند.

نکته: نفقه  فرزند بعد از طلاق فقط تا رسیدن به سن رشد نیست، بلکه پس از آن هم طبق ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی، اگر فرزند منبع مالی نداشت و نتوانست معیشت خود را فراهم کند، پدر و نیز دیگر اشخاص یاد شده (در صورت داشتن توانایی مالی) ملزم به تأمین مخارج فرزند کبیر هستند.

عباس شفیعی وکیل حقوقی در مشهد

مجازات عدم پرداخت نفقه فرزند

قانونگذار برای عدم پرداخت نفقه  فرزند ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته است که تحت عنوان جرم ترک انفاق مطرح می گردد.

ممکن است که پدر در برخی مواقع از پرداخت نفقه  فرزند یا فرزندان خود امتناع کند. در این صورت وظیفه پیگیری و مطالبه نفقه با کسی می باشد که کودک توسط او نگهداری می شود.

در صورتی که برای دادگاه عدم توانایی مالی پدر محرز شود، مجازاتی برای پدر صادر نخواهد شد. اما چنانچه معلوم شود که پدر استطاعت مالی داشته و بنا به هر دلیلی از این وظیفه امتناع کرده است. دادگاه طبق قانون وی را مجرم دانسته و او را مجبور به تحمل مجازات می کند. مجازات عدم پرداخت نفقه  فرزند طبق ماده ۶۴۲ تعزیراتی به حبس سی و یک روز تا شش ماه است.

نمونه دادخواست نفقه فرزند

خواهان: ……..

خوانده: ………

خواسته: مطالبه نفقه فرزند

دلایل و منضمات: ……

ریاست محترم دادگاه …….

احتراماً به استحضار می‌رساند اینجانب، به استناد تصویر مصدق عقدنامه شماره ……….. مورخ ……………. با خوانده دعوا ………….. عقد ازدواج دائمی در دفترخانه شماره ………. شهرستان …………….. منعقد نموده ایم که حاصل این ازدواج ، تعداد ……..… فرزند دختر / پسر به نام / نام های ………….… می باشد . متاسفانه، خوانده، علی رغم استطاعت مالی از تاریخ ………….. از پرداخت نفقه به فرزندان شرعی و قانونی خود امتناع نموده اند. از آن جهت که به موجب ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی، پرداخت نفقه فرزند دختر و پسر بر عهده پدر می باشد ، رسیدگی و صدور حکم به پرداخت نفقه ایام حضانت و نگهداری فرزند / فرزندان خوانده به نام / نام های …………. از تاریخ …………. لغایت …………. به مدت …………. مستندا به مواد ۱۱۹۹ و ۱۲۰۶ قانون مدنی، به انضمام جمیع خسارات قانونی و هزینه دادرسی ،مورد استدعاست.

نام و نام خانوادگی / امضا و تاریخ

مشاوره با وکیل حقوقی در مشهد

نتیجه گیری

با توجه به توضیحات ذکر شده در بالا تامین نیازهای مالی و مادی فرزندان تکلیفی است که قانون آن را بر عهده پدر دانسته است. اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند. این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسئولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را به عهده دارد. می تواند علیه او در این رابطه به دادگاه شکایت کند. بدین سبب در صورت نیاز می توانید در این زمینه با بهترین وکیل پایه یک دادگستری در مشهد مشورت نمایید.

مرکز حقوقی محیا حق توس این افتخار را دارد که در کلیه دعاوی، امور شما را به‌ عهده گیرد.