عباس شفیعی وکیل پایه یک دادگستری در این مطلب با عنوان مجازات قتل عمد به بررسی جرم قتل پرداخته است. در ادامه برای کسب اطلاعات بیشتر نیز همراهمان باشید.
جرم قتل چیست؟
جرم قتل را شاید بتوان یکی از خوفناک ترین جرایم در قانون مجازات اسلامی دانست. زیرا این جرم معمولا نسبت به فردی بی گناه اعمال گشته و با انجام آن فردی از حیات که ممکن بود سالیان طولانی ادامه پیدا کند، محروم می گردد. پس وقتی که جرم قتل اتفاق می افتد در واقع قاتل، حق حیات و ادامه زندگی را از مقتول سلب نموده است. بنابراین این جرم در دسته جرائم علیه اشخاص می باشد. چرا که جان یک انسان توسط فردی دیگر سلب گردیده است.
نکته: ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی، صراحتاً پیرامون مصادیق قتل عمد توضیح داده است. البته نکته قابل توجهی که در جرم قتل مدنظر بوده و جرم قتل را شکل می دهد، شرایط تحقق این جرم می باشد. زیرا اگر شرایط تحقق جرم قتل در کنار یکدیگر نباشند جرم قتل شکل نمی گیرد و اعمال مجازات انواع قتل وابسته به نوع قتل و جمع بودن شرایط تحقق جرم است. اما بهتر است این را هم بدانید مهم تر از این موارد که جهت اعمال مجازات انواع قتل کاربرد دارد ادله اثبات جرم قتل بوده و تا وقتیکه ادله اثبات جرم قتل کشف نشود، اعمال مجازات انواع قتل بی معنا خواهد بود.
عناصر اصلی جرم قتل
برای وقوع یک جرم لازم است عنصر مادی، معنوی و قانونی آن جرم وجود داشته باشد و برای جرم قتل عمد نیز این سه رکن مورد نیاز می باشد:
- رکن مادی: یعنی عملی که منجر به مرگ انسان دیگر می شود.
- عنصر معنوی: انجام این عمل با قصد و آگاهی می باشد.
- رکن قانونی: عملی که به موجب قانون جرم باشد.
نکته: تفکیک قتل عمد از غیرعمد در عنصر معنوی آن‌هاست که دارای اجزای مختلفی از قبیل سوء‌نیت عام (عمد در رفتار یا قصد فعل) و سوء‌نیت خاص (عمد درنتیجه یا قصد نتیجه) است.
در ادامه بخوانید: مجازات قتل عمد
انواع قتل عمد
عباس شفیعی بهترین وکیل قتل عمد در مشهد می گوید قتل عمد بر چهار نوع است:
- وقتی که قاتل با انجام کاری که نوعاً کشنده باشد یا نباشد، عمداً قصد کشتن فرد معینی را داشته باشد، قتل عمد صورت گرفته است. در این حالتِ قتل عمد، فرد قصد کشتن فرد دیگری را دارد و می خواهد به هر طریقی فرد را بکشد تفاوتی ندارد که به چه صورتی این کار را انجام دهد مهم داشتن سوء نیت و قصد قبلی در قتل است.
- وقتی که مرتکب، عمداً کاری را انجام می دهد که نوعاً کشنده است اما قصد ارتکاب جنایت (به قتل رساندن) را ندارد، قتل عمد صورت گرفته است.
- وقتی که قاتل قصد انجام جنایت واقع شده را نداشته باشد و عمل او نیز نوعاً کشنده نباشد اما بدلیل وضعیت مقتول آن جنایت واقع شود، قتل عمد صورت گرفته است. زیرا قاتل باید از وضعیت خاص مقتول مانند پیری یا بیماری و … آگاه باشد.
- وقتی که قاتل قصد انجام جنایت را دارد بدون آنکه قصد کشتن فرد معینی را داشته باشد و عمل مجرمانه ای انجام شود، قتل عمد صورت گرفته است. مانند بمب گذاری در یک مکان عمومی.
اثبات جرم قتل
هیچ شخصی را نمی توان بر اساس ادعا قاتل قلمدادمحسوب کرد. زیرا در اینگونه پرونده ها باید تمام مدارک و شواهد وجود داشته باشد. اما این نکته را مهم را هم بدانید که برای اثبات هر جرمی در دادگاه علم قاضی و تحقیقات به عمل آمده در خصوص پرونده، شواهد و مدارک، قسامه و قرار می تواند در اثبات ادعا تاثیر به سزایی داشته باشد. البته در اثبات قتل عمد از طریق اقرار برای اثبات جرم کافیست قاتل یکبار اقرار کند.
مجازات قتل عمد
قانونگذار برای قتل عمد در ۴مورد ذکر شده در بالا دو نوع مجازات تعیین نموده است:
قصاص: اولین و شدیدترین مجازات برای قتل عمد قصاص است. طبق ماده ۳۸۱ قانون مجازات اسلامی مصوب در سال ۱۳۹۲ مجازات این عمل در صورت تقاضای ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر در قانون، قصاص می گردد.
دیه: در صورت رضایت اولیای دم به جای قصاص دیه جایگزین می شود. که طبق قانون دیه ظرف مدت یکسال قمری به اولیای دم پرداخت شود. همچنین علاوه بر آن در صورت عدم قصاص، به مجازات حبس ۳ تا ۱۰ سال محکوم می گردد.
نکته: تصویب قانون در مورد مجازات اسلامی و قانون حدود و قصاص در سال ۱۳۶۱ باعث شد تا قصاص نفس و دیه جایگزین اعدام برای قتل شد. در واقع قصاص که به عنوان یک حق خصوصی و قابل گذشت، جایگزین اعدام به عنوان یک مجازات عمومی و غیرقابل گذشت شد.
عباس شفیعی بهترین وکیل کیفری در مشهد
رسیدگی به شکایت برای اتهام قتل
- شاکی و متهم هر دو باید وکیل دعاوی کیفری برای دفاع از خود در دادگاه داشته باشند.
- پس از اقامه دعوی توسط شاکی که در مورد جرم قتل، همان اولیای دم مقتول هستند، دادگاه پرونده قتل را به جریان می اندازد.
- پس از بررسی های لازم، دادگاه در صورت اثبات جرم متهم، مجازات کیفری وی را تعیین می کند.
- در صورتی که شاکی و متهم اعتراضی به حکم صادر شده نداشته باشند، حکم اعمال مجازات صادر می شود.
نکته: بر اساس قانون فرد قاتل علاوه بر آنکه مرتکب جرمی عمدی شده، امنیت و نظم عمومی جامعه را هم مختل کرده است. از این رو بایستی در این زمینه هم به قانون و جامعه پاسخگو باشد. پس بر این اساس فرد قاتلی که از چوب دار نجات یافته بایستی حبس از ۳ تا ۱۰ سال را بگذراند. و سپس از زندان رهایی یابد.
هزینه اعدام قاتل ( تفاضل دیه )
زمانی که فردی، مرتکب قتل عمد شود و دیه فرد مقتول، کمتر از قاتل یا قاتلین باشد، خانواده مقتول یا اولیا دم، می توانند قصاص مرتکب را از مقام قضایی بخواهند. اما باید مقداری وجه، تحت عنوان فاضل دیه یا مابالتفاوت مبلغ دیه را به قاتل بپردازند تا امکان قصاص او فراهم گردد. به این مبلغ، در اصطلاح عرفی، هزینه اعدام قاتل، گفته می شود.
نمونه دادخواست قتل عمد
مشخصات شاکی: ……..
مشخصات مشتکی عنه: ………
موضوع: قتل عمد
تاریخ وقوع جرم: ……….. روز: ………. ساعت: ……… محل وقوع جرم: ………
شرح ماوقع
دادستان محترم دادسرای عمومی و انقلاب
با سلام
به استحضار عالی می رساند:
اینجانب ……. فرزند …… ساکن ………… از خانم / آقای …… فرزند …. ساکن ….. شاکی هستم. زیرا نامبرده با اطلاع از بیماری قلبی مادر ایشان را هل داده و ایشان کشته شده است. لذا از دادستان محترم تقاضای تعقیب و مجازات کیفری متهم موصوف را طبق قانون مجازات اسلامی خواستارم.
نام و نام خانوادگی / امضا و تاریخ
نتیجه گیری
به طور کلی جرم قتل به معنای جنایت وارده بر نفس یا جان انسان است. که با توجه به قصد و تقصیر مرتکب و باتوجه به عوامل دیگر می تواند عامدانه و از روی آگاهی و یا از روی تقصیر و یا خطا واقع گردد. حال با توجه به موارد ذکر شده در این مطلب ( مجازات قتل عمد ) بایستی گفت که یک وکیل متخصص در زمینه کیفری می تواند کمک کند تا مراحل دادگاهی شما زودتر انجام شود. همچنین به طور کامل در جریان مراحل مختلف پرونده قرار بگیرید و ادعای خود را در دادگاه اثبات کنید.
مرکز حقوقی محیا حق توس این افتخار را دارد که در کلیه دعاوی، امور شما را به عهده گیرد.